Fizika kursining boshqa o’quv predmetlar bilan o’zaro aloqasi Исполнитель

”Fizika” kursining boshqa o’quv predmetlar bilan o’zaro aloqasi. Fanlararo bog’lanish. Fizika ta’limi asosida integrativ kurslarning yaratilishi.

Hozirgi texnika jadal rivojlanayotgan paytda politexnik ta’lim har tomonlama rivojlangan barkamol insonni tarbiyalashda muhim ahamiyatga ega. SHu bois bizning  respublikamizda  yoshlarga politexnik ta’lim berishga alohida e’tibor qaratilmoqda. Bunga 10-sinf kollejlarining sonini yildan-yilga oshib borayotganligini misol keltirish kifoya.

 Politexnik ta’lim nima va u nima uchun kerak? Politexnik ta’limning asosiy sohalarini ilmiy prinsiplarini singdirishdan iborat. Politexnik ta’limni amalga oshirishda fizika kursining roli muhimdir, chunki fizika texnikaning asosini tashkil etadi.

Fizika o’qitishda politexnik ta’lim o’qitishning maqsadlaridan biri sifatida ham, bilimlar sifatini oshirishning muhim faktori sifatida ham xizmat qiladi. Politexnik ta’lim  faqatgina kasbiy chaqqonlikni oshiribgina qolmay, shu bilan birga o’quvchilarning ma’naviy kuchlarini va qobiliyatlarini ham rivojlantirishga, ularda ilmiy dunyoqarashni, ijobiy munosabatda bo’lish kabi fazilatlarni shakllantirishga ham imkon beradi.

Ma’lumki, fan va texnika taraqqiyoti ta’lim va tarbiyaning mazmuni va metodlariga bevosita ta’sir etadigan quyidagi bir qator belgilar bilan xarakterlanadi:

• fan, texnika va ishlab chiqarishdagi o’zgarishlarning birga qo’shilib ketishi natijasida fanning bevosita ishlab chiqarish kuchlariga aylanib ketishi;
• ishlab chiqarish kuchlari hamma elementlarini sifat jihatdan qaytadan qurish;
• mehnat xarakteri va mazmuninining o’zgarishi, unda ijodiy elementlar rolining o’sishi;
• ishchilar umumiy va maxsus ta’limi, hamda madaniyatining o’sish darajasi;
• ekologik muammolarning paydo bo’lishi va shunga bog’liq bo’lgan boshqa masalalar.

O’qitishda  politexnik tamoyilni amalga oshirish didaktik tamoyillarga tayanadi. O’z navbatida, politexnik tamoyil o’qitishda didaktik tamoyil vositalarini boyitadi va uni amalga oshirish ta’sirini  kuchaytiradi.

Politexnik bilimlar asosan “ko’rgazmali” bo’ladi, chunki uning manbai texnika ob’ektlari hisoblanadi. SHu tufayli, fizika o’qitishda politexnik tamoyilni ketma-ket amalga oshirish ko’rgazmalilik tamoyili vositalarini boyitish bilan birga fizikadan o’quv jihozlariga aniq talablar qo’yadi.

Politexnizm tamoyili ilmiylik, bilimlarni o’zlashtirishning ongliligi, nazariyaning amaliyot bilan bog’liqligi, ko’rgazmalilik singari didaktik tamoyillar bilan chambarchas bog’langan. Politexnik tamoyilni amalga oshirishning bosh zvenosi – o’qitishni mehnat va ishlab chiqarish bilan bog’liqligi hisoblanadi.

Politexnik bilimlar insonning mehnat va ishlab chiqarish – texnik faoliyatida shakllanadi va aniq ko’rinishda namoyon bo’ladi. SHu sababli, o’qitishni ishlab chiqarish va o’quvchilarning mehnati bilan bog’lanishi ular tomonidan bilimlarni  o’zlashtirishning zaruriy sharti bo’lib, xizmat qiladi. O’quvchilarni politexnik tayyorlash fan asoslarini, mehnat ta’limini o’rganish jarayonida, texnika, texnologiya va ijtimoiy – foydali, ishlab chiqarish mehnati bo’yicha sinfdan tashqari mashg’ulotlarda amalga oshiriladi.