n Jism masalasi va sonli integrallash metodi Исполнитель

n Jism masalasi va sonli integrallash metodi

1. n jism masalasi va sonli integrallash metodi.
3. Tortishishning markaziy maydoni.

Ma’lumki, kosmik apparatlarning fazodagi passiv (raketa dvigatellari ishdan to‘xtatilgan holdagi) harakati asosan Yer, Oy, Quyosh va pianetalar ta’sirida kechadi. Bu osmon jismlarining harakati ham butun olam tortishish kuchi ta’sirida ro‘y berib, ularning fazodagi holatlari tinimsiz o‘zgarib turadi. Natijada, biz osmon jismlarining, jumladan, sun’iy jismlarning o'zaro tortishish kuchlari ta’siridagi ha- rakatlari bilan bog‘liq masalani yechish zaruriyati haqidagi muammoga duch kelamiz. Osmon mexanikasida bunday masala n jism masalasi deyiladi. Bunday masalani umumiy holda yechish matematik jihatdan juda katta qiyinchilik tug‘diradi. Hatto osmon mexanikasining uch jism masalasi ham ayrim xususiy hollar uchungina yechilganligini hisobga olinsa, n jism masalasi yechimining qanchalik murakkabligini his qilish biroz oson bo‘ladi.

Baxtimizga kosmodinamikada n jism masalasini yechish muammoni nisbatan yengil hal qilish xarakteriga ega. Gap shundaki, kosmik apparat arzimas massaliligi va boshqa jismlardan yetarlicha uzoqligi tufayli osmon jismlarining harakatiga deyarli ta’sir qila olmaydi. Bunday hoi osmon mexanikasida n jismning organik masalasi sifatida tanilgan. Uni yechishda Quyosh, Yer, Oy va planetalarga tegishli ma’lumotlar (ularning hisoblash paytidagi masofalari, massalari oichamlari) ma’lum deb qaraladi, chunki ular astronomlar tomonidan yaxshi o'rganilgan bo‘lib, astronomlar hatto bu osmon jismlarining bir necha yildan keyingi holatlarini ham juda aniqlik bilan ayta oladilar.