Potensial va nopotensial kuchlar uchun Lagranj tenglamalari Исполнитель
- Скачано: 14
- Размер: 29.03 Kb
Potensial va nopotensial kuchlar uchun Lagranj tenglamalari
Reja:
- Erkin jism uchun Lagranj funksiyasi.
- Moddiy nuqtalar sistemasi uchun Lagranj funksiyasi.
- Lgranj tenglamasi
Jismning harakatini o‘rganish uchun biror bir sanoq sistemasinitanlab olishi kerak. Ixtiyoriy bo‘lgan sanoq sistemasida umumiy holda fazo va vaqtning xossalari murakkab bo‘lishi mumkin, bu esa harakat qonunlariga jism harakatining o‘ziga hos bo‘lmagan murakkablikni kiritishi aniqdir. Masalan, vaqtning bir jinslimasligi (ya’ni, vaqtning ikkita momentlari t1 va t2 ekvivalent emasligi) shunga olib kelishi mumkinki, boshlang‘ich paytda tinch turgan jism vaqt o‘tishi bilan harakat qila boshlashi mumkin. Shu boisdan jismlarning mexanik harakatini fazo bir jinsli va izotrop, vaqt bir jinsli bo‘lgan sistemada o‘rganiladi. Bunday sistema inersial sistema deyiladi. Inersial sistemada jismga hech qanday tashqi kuch ta’sir qilmayotgan bo‘lsa, uning harakat holati o‘zgarmaydi. Harakat holati deganda υ tezlik bilan harakatko‘zda tutiladi, shu jumladan, υ = 0 bo‘lishi ham mumkin. Shu tasdig‘imizni isbot qilaylik.
Buning uchun birinchi navbatda erkin jismning inersial sistemadagi Lagranj funksiyasini topish kerak. Bu Lagranj funksiyasi na vaqt t ga va na radius r ga bog‘liq bo‘lishi mumkin — vaqt va fazoning bir jinsliligi natijasida. Demak, tezlik υυυυυ qolayapti. Ammo fazoning izotropligi (ya’ni, fazodagi yo‘nalishlarning ekvivalentligi) shunga olib keladiki, Lagranj funksiyasi faqatgina υ2 ning funksiyasi bo‘lishi mumkin: