Biriktiruvchi to`qima Qon va limfa Asl biriktiruvchi to`qimalar Исполнитель

Biriktiruvchi to`qima. Qon va limfa. Asl biriktiruvchi to`qimalar

1. Qon va limfa to`qimalar haqida tushuncha
2. Biriktiruvchi to`qimalar haqida tushuncha
3. Asl biriktiruvchi to`qimalar haqida tushuncha

Ichki muhit to‘qimalari: Mezenximadan hosil bo‘lib, tayaich-trofik vazifani bajaruvchi, lekin tuzilishi bilan farqlanuvchi to‘qimalar ichki muhit to‘qimalari (tayanch-trofik, biriktiruvchi to‘qima) nomi bilan ifodalanadi. Bu to‘qima tarkibiga qon, limfa, asl biriktiruvchi to‘qimalar, tog‘ay va suyak to‘qimasi kiradi.Ko‘p eksperimental izlanishlar shuni ko‘rsatdiki, biriktiruvchi to‘qima hujayralari qon hujayralari kabi o‘ziga xos o‘zak hujayradan rivojlanar ekan. Asrimizning boshida A. A. Maksimov ilgari surgan, ya’ni barcha qon hujayralari va biriktiruvchi to‘qima hujayralari limfotsitlarga o‘xshash hujayralardan rivojlanadi, degan nazariya hozirgi kunda to‘la tasdiqlandi. Takomil davrida yuqorida keltirilgan to‘qimalarning hammasi homilaning boshlang‘ich rivojlanish bosqichida hosil bo‘ladigan mezenximadan taraqqiy etadi. Mezenxima bir­lamchi kam differensiallashgan biriktiruvchi to‘qimadir. U mezodermadan ko‘chib, homila varaqlari orasida va o‘q organlar atrofida joylashib, hujayralar hosil qiladi. Mezenximaning hosil bo‘lishida qisman ektodermadan ko‘chgan hujayralar ham  ishtirok etadi. Mezenxima to‘qimasini hosil qiluvchi mezenxi­ma hujayralari yulduzsimon shaklga ega bo‘lib, o‘siqlar bilan birlashadi va to‘rsimon tuzilmani hosil qiladi. Bu hujayralar amorf va fibrillyar hujayralararo modda ishlab chiqaradi.Hamma ichki muhit to‘qimalari uchun xos umumiy xususiyat – bu ularda hujayralar va hujayralararo moddalarning mavjudligidir. Ichki muhit to‘qimasining qon  va limfa to‘qimasidagi hujayralararo modda suyuq bo‘lsa, tog‘ay va ayniqsa suyak to‘qimalarida uning zichlashganligini kuzatish mumkin.Bajaradigan vazifasi bo‘yicha ham ichki muhit to‘qimasining tarkibiy qismi bir-biridan farqlanadi. Qon, limfa, siyrak biriktiruvchi to‘qima butun organizmni oziqa moddalar bilan ta’minlagani uchun ularni trofik to‘qimalar deb ataladi. Shu to‘qimalar organizmga tushgan mikroblar va yot oqsillar bilan kurashda asosiy o‘rin tutadi. Qon va biriktiruvchi to‘qima ma’­lum hujayralari fagotsitoz qilish va antitelolar hosil qilish qobiliyatiga ega. Ichki muhit to‘qimasining boshqa turlari esa ko‘proq mexanik vazifani bajaradi. Ular suyak, tog‘ay va zich biriktiruvchi to‘qimalardir. Ichki muhit to‘qimasi hujayralari epiteliy to‘qimasidan farqli ravishda nopolyar hujayralardir.Shunday qilib, ichki muhit to‘qimasi mezenximadan rivojlanib, organizm ichida joylashadi, trofik, himoya va tayanch vazifalarni bajaradi.